نوشته‌ها
کشف پایگاه‌های ایمنی بدن در مقابله با سرطان
پژوهشگران آمریکایی در بررسی جدید خود، ساختارهایی را مشاهده کردند که می‌توانند از بدن در برابر گسترش سرطان محافظت کنند.
به نقل از نیوساینتیست، سیستم ایمنی بدن ما گاهی اوقات می‌تواند سرطان را از بین ببرد. اکنون با کشف توده‌های ریزی از بافت ایمنی که داخل تومورها شکل می‌گیرند، این فرآیند به صورت واضح‌تری خود را نشان می‌دهد.
به نظر می‌رسد این ساختارها که “پایگاه‌های ایمنی” (immune outposts) نامیده می‌شوند، بتوانند شانس نجات یافتن از سرطان را افزایش دهند و در صورت تشکیل شدن به روش مصنوعی، به درمان جدیدی تبدیل شوند.
این موضوع مشخص است که سیستم ایمنی بدن نسبت به سرطان واکنش نشان می‌دهد. برخی داروها، با تقویت این واکنش کار می‌کنند اما فقط می‌توانند به درمان تعداد کمی از افراد منجر شوند.
“هایدن کیسیک” (Haydn Kissick)، پژوهشگر دانشکده پزشکی “دانشگاه اموری” (Emory University) آمریکا و همکارانش، تومورهای خارج شده از بدن ۱۵۰ بیمار مبتلا به سرطان‌های کلیه، مثانه و پروستات را مورد بررسی قرار دادند.
نسبت “سلول‌های تی” (T-cells) که سلول‌های ایمنی مقابله‌کننده با تومورها هستند، از ۰.۰۰۲ تا ۲۰ درصد تعداد کل تومورها را در بر می‌گیرد. سلول‌های تی به صورت تصادفی در تومور پخش نمی‌شوند بلکه پایگاه‌های ایمنی گرد هم می‌آیند که نزدیک رگ‌های ظریف خون قرار دارند و به داخل تومورها می‌روند.
کیسیک در این باره گفت: پایگاه‌های ایمنی با گسترش کامل سلول‌های تی، سلول‌های تی نابالغ موسوم به “سلول‌های شبه بنیادی” (stem-like cells) را در بر می‌گیرند که می‌توانند برای تولید سلول‌های ایمنی جدید، تکثیر شوند. پایگاه‌های ایمنی باید تکثیر این سربازان را ادامه دهند زیرا این سلول ها پیوسته در حال مرگ هستند.
پایگاه‌های ایمنی، نوع دومی از سلول ایمنی را نیز شامل می‌شوند که مولکول‌های سرطانی را از سطح خود برمی‌دارد و آنها را به عنوان هدف حمله و نابودی به سلول‌های تی نشان می‌دهد.
کیسیک افزود: این پایگاه‌ها مانند غدد لتفاوی عمل می‌کنند اما عملکرد خود را در محل رخ دادن جنگ میان سلول‌های تی و تومور نشان می‌دهند.
غدد لتفاوی، غدد کوچکی به شکل لوبیا هستند که در قسمت‌هایی از بدن مانند گردن و زیر بغل قرار دارند. سلول‌های ایمنی در همین قسمت‌ها یاد می‌گیرند که با تشخیص مولکول‌های سرطانی روی سطح خود، با هر چیز مضری از جمله باکتری یا سلول سرطانی مبارزه کنند.
“نیکولاس رستیفو” (Nicholas Restifo)، از پژوهشگران این پروژه گفت: ما می‌دانستیم که تومورهایی در سلول‌های تی قرار دارند اما این پژوهش نشان می‌دهد که این سلول‌های شبه بنیادی در کدام قسمت هستند. همه سلول‌های بنیادی، شکاف‌هایی دارند که آنها را ایمن نگه می‌دارند و ما پیش از این به آنها توجه نکرده بودیم.
پایگاه‌های ایمنی طوری نیستند که جلوی پیشرفت سرطان را بگیرند اما پس از خارج کردن تومور ابتدایی، کسانی که پایگاه‌های ایمنی بیشتری در بدن خود داشته باشند، کمتر در معرض رشد تومورهای ثانویه قرار می‌گیرند.
این پژوهش، در مجله “Nature” به چاپ رسید.
معجزه ترکیب ۳ پادتن در بهبود ایمنی‌درمانی سرطان
محققان دانشگاه “بازل” سوییس به ترکیب جدیدی از پادتن‌ها دست یافته‌اند که موجب بهبودی چشمگیری در ایمنی‌درمانی سرطان می‌شود.
به نقل از مدیکال اکسپرس، استفاده همزمان پادتن‌ها(آنتی‌بادی‌ها-antibodies) بر اساس دو مکانیسم متفاوت منجر به تخریب مؤثرتر تومورهای سرطانی می‌شود. این روش با مطالعه در مدل‌های حیوانات توسط انکولوژیست‌ها و دانشمندان دانشگاه بازل نشان داده شده که در مجله علمی PNAS منتشر شده است.
بیمارانی که به روش‌های فعلی ایمنی‌درمانی(ایمونوتراپی) پاسخ نمی‌دهند، می‌توانند بیشترین نفع را از این درمان جدید ببرند.
ایمنی‌درمانی علیه سرطان در سال‌های اخیر امیدهای زیادی را به وجود آورده است. این روش درمانی جدید سیستم ایمنی بدن را برای از بین بردن بافت سرطانی تحریک می‌کند و شامل یک پادتن است که گیرنده “CD۴۰” را بر روی سطح سلول‌های ایمنی فعال می‌کند و بنابراین تولید سلول‌های تی(T cell) که قاتل‌های طبیعی سلول‌های سرطانی هستند را تحریک می‌کند.
این درمان جدید در مطالعات حیوانی پیش از آغاز آزمایشات بالینی امیدوارکننده نشان داد. با این حال در آزمایشات بالینی، موفقیت پادتن “CD۴۰” به دور از انتظارات کاهش یافت و کمتر از ۲۰ درصد از بیماران به آن پاسخ دادند.
گروه تحقیقاتی ایمنی‌درمانی سرطان در دانشگاه بازل(Basel) اکنون در مدل‌های حیوانی نشان داده است که با ترکیب پادتن ضد “CD۴۰” با دو پادتن دیگر که به رگ‌های خونی تومور متصل هستند، می‌توان اثر آن را به میزان قابل توجهی افزایش داد.
نقطه شروع این مطالعه مشاهده این بود که استفاده از پادتن‌های ضد “CD۴۰” منجر به افزایش سلول‌های تی قاتل در نظر گرفته می‌شود، اما این موارد تنها در مناطق محیطی و نه در فضای داخلی تومور قابل شناسایی هستند. محققان گمان می‌کردند که این موضوع به دلیل ماهیت رگ‌های خونی تومور باشد.
دکتر “ابیشک کاشیاپ” سرپرست این مطالعه می‌گوید: به طور معمول رگ‌های خونی یک تومور دچار نشتی یا کوتاهی هستند. بنابراین سلول‌های تی کار دشواری برای ورود دارند. فرضیه ما این بود که سلول‌های قاتل قادر به حمله به تومور هستند و در صورت وجود رگ‌های خونی سالم به اندازه کافی نیز قادر به حمله به تومور هستند.
بنابراین محققان پادتن ضد “CD۴۰” را با دو پادتن ضد رگ‌زایی(آنژیوژنیک-angiogenic) دیگر ترکیب کردند که قادر به تثبیت رگ‌های خونی تومور هستند. یکی از این پادتن‌های ضد رگ‌زا در حال حاضر برای یک نوع درمان سرطان موسوم به “آواستین”(Avastin) تأیید شده است، در حالی که دیگری هنوز در حال توسعه است.
محققان سپس این ترکیب جدید پادتن‌ها را در چندین مدل حیوانی برای انواع مختلف سرطان مانند سرطان روده بزرگ، پستان و پوست آزمایش کردند و همانطور که انتظار می‌رفت، این ترکیب متشکل از سه پادتن باعث بهبود چشمگیر تخریب بافت تومور در همه سرطان‌ها شد.
همچنین تجزیه و تحلیل دقیق‌تر نشان داد که این موفقیت مبتنی بر مکانیسم پیش بینی شده محققان است که اضافه شدن دو پادتن ضد رگ‌زایی باعث می‌شود تومورها رگ‌های خونی سالم‌تری داشته باشند. با این حال تحقیقات به طور غیرمنتظره‌ای نشان داد که این ترکیب پادتن‌ها، سیستم ایمنی بدن را از چندین طریق تقویت می‌کند. به عنوان مثال موجب نفوذ بهتر سلول‌های قاتل به تومور و تحریک یک واکنش التهابی در ریزمحیط تومور می‌شود.
“کاشیاپ” می‌گوید: نتایج ما نشان می‌دهد درک بیولوژی تومورها چقدر مهم است.
وی معتقد است بیماران مبتلا به “تومورهای سرد”، یعنی تومورهایی که به ایمنی‌درمانی پاسخ خوبی نمی‌دهند، می‌توانند از این ترکیب جدید سود بیشتری ببرند.
وی در ادامه گفت: پادتن‌های ضد رگ‌زایی ممکن است تومورهای سرد را داغ کنند، بنابراین عملکرد سیستم ایمنی بهتر می‌شود.
چندین آزمایش بالینی اولیه با این روش درمانی جدید در حال برنامه‌ریزی است.
به گفته “کاشیاپ”، قدرت این مطالعه نه تنها در تأثیرات بزرگ مشاهده شده، بلکه در این واقعیت است که چندین آزمایشگاه مختلف به نتایج یکسان دست یافته‌اند. این آزمایشات در بیمارستان دانشگاه بازل، موسسه پلی‌تکنیک لوزان(EPFL) و مرکز نوآوری “روشه”(Roche) زوریخ انجام شد.
این درمان همچنین توسط “آلفرد زیپلیوس”استاد انکولوژی دانشگاه بازل و نویسنده ارشد این تحقیق تأیید شده است. وی گفت: پتانسیل ابتکاری و ترجمه‌ای این اثر نتیجه همکاری نزدیک و عالی بین تحقیقات کاربردی و اساسی بین دانشگاه بازل و EPFL و ارتباط نزدیک دانشگاه و صنعت است.
پادتن یا آنتی‌بادی نوعی پروتئین است که در دستگاه ایمنی بدن، در پاسخ به حضور آنتی‌ژن خاصی تولید می‌شود و در خون به گردش درمی‌آید یا در محل تولید باقی می‌ماند تا به آنتی‌ژن (معمولاً اجسام بیگانه همچون باکتری و ویروس ولی گاه حتی بافت طبیعی بدن یا یک ماده غذای است) حمله‌ور شود و آن را بی‌زیان سازد.
ایمنی‌درمانی یا ایمونوتراپی(Immunotherapy) یک روش درمانی برای برخی بیماری‌ها از جمله سرطان است که با تحریک یا سرکوب پاسخ سیستم ایمنی عمل می‌کند.
استفاده از بازدارنده رگ‌زایی(Angiogenesis inhibitor) روشی است که طی آن به وسیله عوامل بازدارنده از جمله پروتئین‌ها از فرآیند رگ‌زایی جلوگیری می‌شود. مهار رگ‌زایی از روش‌های بسیار مؤثر ضد سرطانی است که به وسیله “جودا فولکمن” کشف شده است.
انتهای پیام
مرگ «سرطان» تا یک دهه آینده اتفاق خواهد افتاد
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به پیشرفت علم پزشکی در حوزه انکولوژی و ایمونوتراپی، گفت: مرگ سرطان را تا یک دهه آینده می توان از همین حالا پیش بینی کرد.
به گزارش خبرنگار مهر، پیام آزاده، در حاشیه چهارمین کنگره بین المللی کلینیکال انکولوژی در محل هتل المپیک تهران، به دستاوردهای دنیا در زمینه پیشرفت علم پزشکی اشاره کرد و افزود: پیشرفت یک دهه اخیر در زمینه درمان سرطان، قابل مقایسه با سال های قبل از آن نیست.
وی با عنوان این مطلب که یک زمان از سرطان به عنوان بیماری مرگ آفرین یاد می شد، گفت: یک موقعی بود که سرطان پوست(ملانوم) برای انکولوژیست ها با سرشکستگی همراه بود، اما حالا مرگ بر اثر سرطان پوست معنی ندارد.
این انکولوژیست، به سایر سرطان ها اشاره کرد و افزود: درمان سرطان های ریه و کبد و…، نیز به خوبی پیشرفت کرده و امروز باید گفت که سرطان ها بزودی علاج پذیر خواهند شد.
آزاده ادامه داد: پیشرفت های علم پزشکی در جهان نشان داده است که می توان امیدوار بود ظرف یک دهه آینده شاهد مرگ «سرطان» باشیم.
وی با اشاره به پیچیده بودن ساخت داروهای ایمونوتراپی، گفت: امیدواریم کشور ما نیز بتواند در این مسیر به موفقیت برسد.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، افزود: با توجه به پیشرفت علم پزشکی در زمینه درمان سرطان ها، باید این بیماری را به عنوان یک بیماری ساده عفونی تلقی کرد که ظرف یک دهه آینده شاهد علاج بیماران مبتلا به سرطان خواهیم بود.
برگزاری دوره ایمونوانکولوژی
برگزاری دوره ایمونوانکولوژی
در پنجمین بیمارستان جهان و اولین بیمارستان دانشگاهی در آلمان با حضور اساتید صاحب نظر در حوزه ایمونوانکولوژی
بیمارستان CHARITE برلین
7-8 November 2019
