خوش بینی و مثبت اندیشی از جمله آیتم های فردی است که می‌تواند تاثیرات مثبت متعددی در زندگی و بهداشت روان فرد داشته باشد.
خوش بینی نگرشی مثبت به جهان پیرامون است، فرد خوش بین با چنین نگرشی در تلاش است که دنیا را به صورت زیبا و مطلوب تر پندارد و همچنین بخش‌ها و وجوه مثبت قضایای زندگی را مشاهده و امید به آن داشته باشد که جهان به سمت و سوی خوبی و خیر در جریان است.
خوش بینی و مثبت اندیشی یک عقیده است مبنی بر اینکه اعمال خوب اتفاق خواهد افتاد و اتفاقات بد، فقط حوادث گذرایی هستند که باعث عقب نشینی و کندی اعمال خواهند شد ولی دیر یا زود قابل حل خواهند بود.
خوش بین ها سعی می‌کنند به دنبال نتیجه مثبت در شکست ها، ناکامی ها و حوادث ناگوار باشند. این موارد را شاید ما در اطرافمان دیده باشیم که کسانی به بیماری های صعب العلاج مانند سرطان مبتلا بودند اما با نگرش مثبت و امیدواری به آینده با این بیماری دست و پنجه نرم کرده اند و در نهایت بر آن فائق گردیدند و همچنین عکس این موضوع هم طی پژوهش های متعدد نشان داده است که افراد بدبین، درصد مرگ و میر و یا شکست های بالاتری نسبت به افراد خوش بین در جامعه دارند.
افراد خوش بین به راحتی تسلیم نمی‌شوند و شکست را نمی‌پذیرند بلکه به جای تسلیم شدن در برابر موانع و محدودیت‌های زندگی، با تمام توان و با تفکر و نگرش مثبت به مشکلات و موانع حمله ور می‌شوند و گزینه‌های متعدد حل آن را پیگیری می کنند.
با وجود اینکه تحقیقات علمی نشان داده که خوشبین بودن وراثتی است اما نباید نقش تربیت و محیط را نادیده گرفت. نحوه تربیت و موقعیت رشد انسان‌ها عامل تعیین‌کننده‌ای برای ایجاد شخصیت خوشبین و امیدوار است.
طی مداخله‌های مشاوره ای و درمانی با مراجعین مراکز مشاوره و روانشناسی؛ در بررسی از کیس های اختلالات خلقی و اضطرابی و همچنین خانواده‌های آشفته و در معرض طلاق آنچه مبرهن است عدم خوش بینی و مثبت اندیشی و عدم انگیزه و پشتکار برای رویارویی با مشکلات فردی و زندگی است و یا اینکه افراد ممکن است در یک تصمیم و یا تجربه نتیجه دلخواه را کسب نکرده باشند و از آزمودن دیگر مسیرها جهت حل مشکل ناامید و مایوس شده‌اند.
طی درمان های شناختی (تغییر فرایندهای فکری) که ممکن است بیش از ده جلسه به طول انجامد، یکی از تکنیک‌های درمان شناختی آموزش خوش بینی به مراجعان است و پس از آموزش‌های لازم این توانایی را پیدا می‌کنند که به طور موثرتری با مشکلات زندگی روبرو شوند. زیرا خوش بینی یکی از مولفه‌های شاد بودن در زندگی است.
امروزه در جذب و گزینش افراد در شرکت‌ها و موسسات مولفه خوش بینی و مثبت اندیشی مدنظر گزینشگران است چرا که به نظر می‌رسد بازدهی بالا و نتایج مثبتی به دنبال داشته باشد.
در باب اهمیت موضوع اینکه «سلیگمن» از روانشناسان برجسته به منظور دستاوردهای بیشتر افراد خوشبین، تیم‌های ورزشی را مورد تجربه و تحلیل قرار داد و دریافت تیم‌های خوش بین تر، هم افزایی مثبت بیشتری ایجاد می‌کنند و عملکرد بهتری نسبت به تیم‌های بدبین دارند.
چند راهکار ایجاد خوش بینی به منظور برخورداری بهتر از سلامت روانی هیجانی و داشتن عملکرد بهتر در زندگی:
-به دنبال جنبه‌های مثبت زندگی باشید؛ نیمه پر لیوان را ببینید نه اینکه فکر کاستی‌ها در زندگی باشید. با افراد مثبت ارتباط داشته باشید و مثبت عمل کنید تا نتایج مثبت و خوب از زندگی دریافت کنید.
-شاد باشید؛ فعالیت‌های مفرح و لذت بخش مانند ورزش انجام دهید.
– عدم مقایسه خود با دیگران؛ مقایسه کردن خود با دیگران باعث خود کم بینی و ضعف می‌شود. خودتان را با خودتان مقایسه کنید و ارزیابی کنید که چقدر پیشرفت داشته‌اید.
-داشتن هدف در زندگی: برای آینده خود هدف گذاری کنید. هدف گذاری معنی و مفهوم جدیدی به زندگی شما می‌دهد. برای رسیدن به اهداف بلند مدت، آنها را به هدف های کوتاه مدت، دست یافتنی و منطقی تقسیم کنید.
-قدرشناسی و شکرگزاری؛ افراد خوش بین سپاسگزار و شکرگزار نعمت‌ها و برکت های زندگی‌شان هستند و قدر داشته هایشان را می‌دانند و قانع هستند.
-تجربه آموزی از شکست ها؛ کسب تجربه از شکست ها سکویی برای پرش به سمت موفقیت بزرگ‌تر است. نباید از شکست یا عدم موفقیت نگران و ناراحت شویم بلکه باید از آنها درس بگیریم.
-مهارت آموزی؛ مهارت های جدید فرد را توانمندتر و به طبع آن زاویه دید وسیع تر می‌شود. برنامه‌های کوتاه و بلند مدت برای آموزش و مهارت آموزی برای خودتان ترسیم و عملی کنید.
-اصلاح سبک زندگی؛ گاهی لازم است برای رسیدن به خوش بینی و امیدواری سبک زندگی‌مان را تغییر دهیم این تغییر اعتماد به نفس بالاتری ایجاد می‌کند.
